İnsanlar ne zaman “kalemi kağıda dökmeye” ve düşüncelerini bir dizi karmaşık sembolle ifade etmeye başladı? Bulmacanın önemli bir parçası Mezopotamya'dan gelen antik eserler üzerinde tespit edilmiş olabilir.

Mısır, Mezopotamya ve İndus Vadisi’ndeki kadar büyük uygarlıklar yaratıp onlara beşiklik edememiş olmalarına rağmen Anadolu ırmakları da farklı biçimde yaşam ortamı sağlayan olağanüstü yerlerdi. Bunu kavramak için bir ayağınız bozkırda, diğer ayağınız ise ırmak vadisi kenarında durmanız ve ikisi arasındaki zıddiyeti seyre dalmanız gerekir.